سکته گذرا، زنگ خطر سکته مغزی
بیشتر مردم فکر میکنند، رد کردن سکته به این معناست که همه چیز ختم بهخیر شده است، ولی باید گفت رد کردن سکته یا اصطلاح علمیتر آن، سکته گذرای مغزی به معنی خاتمه یافتن قضیه و نیاز نداشتن به اقدامات تشخیصی و درمانی نیست.
سکته مغزی عبارت است از نقص عصبی که به علت انسداد یکی از عروق مغزی یا خونریزی داخل مغزی ایجاد میشود. اصطلاح سکته گذرای مغزی درباره سکتههای ایسکمیک یا سکتههایی به کار میرود که به علت انسداد رگ ایجاد میشود .به بیان دیگر، 10 تا 15 درصد افرادی که سکته مغزی میکنند، قبل از بروز سکته، سکته گذرا داشتهاند.
همچنین افرادی که دچار سکته مغزی گذرا میشوند، در عرض پنج سال پس از آن به احتمال بیش از 20 درصد، دچار سکته مغزی دائم میشوند که بیشتر این موارد در سال اول و حتی ماه اول اتفاق میافتد.
میتوان نتیجه گرفت، فردی که دچار سکته گذرا میشود، شانس داشته است، پیش از آن که دچار سکته دائم و نقص ماندگار شود، به بررسی علت آن بپردازد و جلوی سکته بعدی را بگیرد. البته در صورت سهلانگاری، خطر سکته مغزی برای وی همچنان وجود خواهد داشت. به عبارت دیگر، سکته گذرا زنگ خطر سکته مغزی است و توجهی بیش از سکته دائم را میطلبد.
از مهمترین علائم سکته گذرا میتوان به تاری دید یکطرفه، ضعف یک نیمه بدن، اختلال تکلم، بیحس شدن یک طرف بدن و سرگیجه (در صورت همراهی با سایر علائم مغزی) اشاره کرد.
این علائم معمولا چند دقیقه و حداکثر نیم تا یک ساعت طول میکشد و سپس به صورت کامل بر طرف میشود. البته متخصصان، علائم بهبود یابنده تا 24 ساعت را نیز به حساب سکتههای گذرا میگذارند. توجه داشته باشید، تصویربرداری مغز در سکتههای گذرای مغزی طبیعی است و شواهد سکته را نشان نمیدهد.
سادهترین توضیح برای علت سکته گذرا این است که یک لخته از منشأ قلبی یا عروق بزرگ (در گردن یا مغز) از محل خود کنده میشود، حرکت میکند و باعث بسته شدن یک رگ در مسیر خود میشود که بسته به محل رگ و درگیری منطقه مربوطه در مغز باعث علامت میشود، ولی بر خلاف سکتههای دائم این لخته بعد از مدت کوتاهی از بین میرود و رگ مسدود دوباره باز و خونرسانی به منطقه درگیر مغز برقرار و علائم برطرف میشود. این اتفاق در سکتههای دائم نمیافتد و نسج مغز آسیب میبیند و علائم پابرجا میمانند.بر این اساس، بیماری که دچار سکته گذرای مغزی میشود، باید بلافاصله به اورژانس مراجعه کند و در صورت امکان بستری و تحت بررسی تشخیصی قرار بگیرد. از مهمترین بررسیهای تشخیصی برای این بیماران، بررسی دقیق قلب شامل اکو و بررسی طولانیمدت ریتم آن و بررسی عروق گردن و مغز است. در صورت یافتن اختلال در این موارد باید درمان مناسب، تحت نظر متخصص مغز و اعصاب و قلب انجام شود تا جلوی سکته مغزی که باعث ناتوانی شدید و حتی مرگ میشود، گرفته شود.